 |
Πριν από έναν μήνα, σε ένα αποκλειστικό δημοσίευμα, την πρώτη εβδομάδα των ελέγχων της BlackRock, το «Π» είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο κρατικοποίησης των ελληνικών τραπεζών υπό το βάρος των επιπρόσθετων προβλέψεων (που προέκυπταν από τους ελέγχους) στα δανειακά χαρτοφυλάκια, αλλά και του κουρέματος των ελληνικών ομολόγων στα οποία είναι εκτεθειμένο το εγχώριο σύστημα.
Σήμερα, με δεδομένο πλέον ένα πολύ βαθύ κούρεμα (με την ψιλή και πάνω), θεωρείται δεδομένη και η κρατικοποίηση των τραπεζών, που σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι ομαδική και ταυτόχρονη. Τα τεχνικά δεδομένα καταγράφουν την εξέλιξη αυτή ως βέβαιη. Είναι όμως έτσι απλά τα πράγματα;
Η ζημιά... ασήκωτη
Με τα stress tests του καλοκαιριού οι τράπεζες απορρόφησαν τη ζημιά που έγραψαν στα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου - περίπου 5 δισ. ευρώ , η οποία αντιστοιχούσε σε μία απομείωση των ομολόγων της τάξεως του 21%. Όμως, με τα σημερινά δεδομένα διαφαίνεται πλέον ότι το «κούρεμα» που θα επιβληθεί, θα ξεπεράσει το 30%, με αποτέλεσμα η συνολική ζημιά να φθάσει τα 7,5 με 8 δισ. ευρώ.
Κατά το πιθανότερο δε σενάριο, το κούρεμα στο ελληνικό χρέος θα φτάσει το 50% και θα οδηγήσει σε ζημίες 15 δισ. ευρώ τις ελληνικές τράπεζες και περίπου 8 δισ. τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία θα κινδυνεύουν να καταρρεύσουν.
Οι πρώτοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι τον πήχη του 30% τον περνάει αλώβητη μόνο μία ιδιωτική τράπεζα. Από το σημείο αυτό όμως και μετά, όλες οι τράπεζες πλην της Αγροτικής και του Τ.Τ. ακολουθούν υποχρεωτική πορεία προς το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση. Ειδικότερα όμως για την Αγροτική, η οποία χρειάζεται άμεση κεφαλαιακή ενίσχυση (τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ, μετά την «εσπευσμένη» συμμετοχή της στο PSI), το άνοιγμα της πόρτας του Ταμείου προϋποθέτει νομοθετική ρύθμιση, καθώς αυτό, κατά το ιδρυτικό του καταστατικό, αφορά αποκλειστικά ιδιωτικές τράπεζες.
Η κρατικοποίηση
Το σενάριο μιας καθολικής κρατικοποίησης δεν το υποστηρίζουν μόνο οι υπολογισμοί, αλλά και η πραγματικότητα της αγοράς. Από την περασμένη Δευτέρα (από την Παρα¬σκευή ακριβέστερα) οι ξένοι μέτοχοι πωλούν μαζικά τράπεζες, σε μια ένδειξη ομαδικής αποχώρησης. Ο λόγος είναι ότι, με τις προβλέψεις δεδομένες και το κούρεμα των ομολόγων εν όψει, θεωρούν πλέον βέβαιη την κρατικοποίηση. Και, προκειμένου να μην υποστούν ολοκληρωτική ζημιά, πωλούν ότι απέμεινε.
Το ότι καταγράφονται χιλιάδες εντολές πώλησης της Εθνικής στο 1,5 ευρώ και της Alpha ή της Eurobank κάτω από το 1 ευρώ είναι απλώς η επιβεβαίωση του κλίματος πανικού. Πανικού που επικρατεί όταν όλοι πια έχουν καταλάβει ότι ένα σύστημα καταρρέει και σπεύδουν να πηδήσουν από το βυθιζόμενο πλοίο.
Αυτή η ένδειξη οδήγησε πολλές ξένες ομάδες αναλυτών να βάλουν στις τράπεζες των συσκέψεων το ενδεχόμενο ότι μια «άμεση εξέλιξη» στο «ελληνικό πρόβλημα» είναι κοντά. Το πόσο κοντά δεν είναι δυνατόν να διαφανεί, εφόσον η Ευρώπη δεν έχει ακόμη αποφανθεί...
Παγίδες και ευκαιρίες
Η λογική προεξόφλησης μίας αναπόφευκτης κρατικοποίησης όλων των τραπεζικών ομίλων μπορεί να φανεται χρηματιστηριακά ορθολογική. Ωστόσο μπορεί να κρύβει παγίδες. Ή, αν διαθέτει κανείς ρευστό, να επιφυλάσσει και σημαντικές ευκαιρίες. Εάν θεωρήσουμε κλεισμένη τη συμφωνία Alpha - Eurobank (με την απαραίτητη στήριξη του Κατάρ), οι υποψήφιες για επανακεφαλαιοποίηση τράπεζες λιγοστεύουν. Γιατί:
Οι τραπεζικοί όμιλοι που εδρεύουν στη Λευκωσία (Marfin και Κύπρου ως επί το πλείστον) δεν αγγίζονται από τους ελέγχους της BlackRock, ούτε αρχικά από το κούρεμα. Και από τους απομείναντες, όμως, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί προεξοφλημένο ένα τέτοιο ενδεχόμενο για την Πειραιώς, πολλώ δε μάλλον για την Εθνική.
Στη περίπτωση της Πειραιώς θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε την πιθανή εμπλοκή των 2-3 ξένων (Τσέχοι και Ρώσοι) που μπήκαν πρόσφατα στην τράπεζα και έχουν τοποθετηθεί αρκετά υψηλότερα. Κατά συνέπεια, θεωρούνται εν δυνάμει ενισχυτές μίας αναπόφευκτης αύξησης κεφαλαίου.
Στην περίπτωση της Εθνικής θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η υψηλή συμμετοχή πολλών ξένων χαρτοφυλακίων, ασφαλιστικών ταμείων και κυρίως ο ρόλος της Deutsche Bank. Ειδικότερα για την Εθνική θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην περίπτωση της Finansbank. Η αποτίμησή της κυμαίνεται στα 4,69 δισ. δολάρια όταν της μητρικής Εθνικής έχει περιοριστεί σε λιγότερα από
1,74 δισ. ευρώ με χθεσινές τιμές. Και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την παλαιότερη προτροπή του ισχυρού άνδρα της Deutsche, Γιόζεφ Άκερμαν, να εκχωρηθεί μεγαλύτερο ποσοστό του τουρκικού υποκαταστήματος (από το 20%, το πολύ) που έλεγε προ μηνών η διοίκηση του ομίλου.
Τι σημαίνει αυτό; Από ελάχιστα έως και πάρα πολλά. Αν μη τι άλλο, όμως, προϊδεάζει για την εμπλοκή (σ.σ.: αμφιβάλλετε ακόμη;) του ομίλου της Deutsche Bank στις εξελίξεις της ΕΤΕ. Που με τη σημερινή της αποτίμηση, λίγο πάνω από το 1,5 δισ. ευ¬ρώ, είναι πλέον κελεπούρι και «εύκολη» σε οιαδήποτε διαχείριση, όσα ελληνικά ομόλογα και να έχει στο σαμάρι της. Πόσω μάλλον εάν και η διοίκηση είναι φιλική προς μια ξένη χείρα βοηθείας...
Το φορτίο των ομολόγων
Ο τρόπος με τον οποίο αποτιμάται μια τράπεζα που έχει μεγάλη έκθεση στα ελληνικά ομόλογα δεν αφορά, όμως, μόνο το πόσο εκτεθειμένη είναι, δηλαδή πόσα ομόλογα έχει, αλλά και το πότε αυτά λήγουν.
Ας δούμε το παράδειγμα της Εθνικής. Η χρηματιστηριακή αξία της έχει πέσει κάτω από τα 1,8 δισ. ευρώ, ενώ η καθαρή θέση είναι 9,65 δισ. ευρώ. Με σύνθεση χαρτοφυλακίου ομολόγων 579 εκατ. ευρώ (τρίμηνης διάρκειας), 839 (έτους), 988 (διετή), 1,654 δισ. (τριετή), 3,510 (πενταετή), 2,161 (δεκαετή) και 2,731 (δεκαπενταετή), η εικόνα τρομάζει. Ή γίνεται... ελκυστική για όσους πιστεύουν σε turnaround για την ελληνική οικονομία!
Τα αντίστοιχα μεγέθη για τις άλλες ιδιωτικές τράπεζες είναι:
♦ Alpha Bank: 888 εκατ. ευρώ (τρίμηνης), 97 εκατ. (έτους), 220 εκατ. (διετή), 1,094 δισ. (τριετή), 2,704 δισ. (πενταετή), 411 εκατ. (δεκαετή) και 62 εκατ. (δεκαπενταετή).
♦ Προσέξτε τώρα τα βάρη της Eurobank: 741 εκατ. (τρίμηνης), 661 εκατ. (έτους), 1,781 δισ. (διετή), 641 εκατ. (τριετή), 1,631 δισ. (πενταετή), 1,768 δισ. (δεκαετή) και 1,568 δισ. (δεκαπενταετή).
Τέλος, τα αντίστοιχα της Πειραιώς είναι: 935 εκατ. (τρίμηνης), 1,874 δισ. (έτους) (!), 594 εκατ. (διετή), 640 εκατ. (τριετή), 3,728 δισ. (πενταετή), 397 εκατ. (δεκαετή) και 53 εκατ. (δεκαπενταετή).
Προσαρμογές
Εκτός όμως από τον φόβο διαγραφής μεγαλύτερου μέρους ελληνικού χρέους, των ευρημάτων της BlackRock κ.λπ., θα πρέπει να υπολογίσουμε και το γεγονός της ανάληψης από το Δημόσιο καταθέσεων ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ (!) τον Αύγουστο για την πληρωμή τόκων και λήξεων ομολόγων, κάτι που αποστέρησε από το τραπεζικό σύστημα ισόποσα κεφάλαια.
Επίσης, σχετικά με τους περιβόητους ελέγχους της BlackRock Solutions, τα αποτελέσματα της ανά¬λυσης για τις πρόσθετες προβλέψεις που θα χρειαστεί να γράψουν οι όμιλοι (λόγω της αύξησης των επισφαλειών τους), θα δοθούν στην ΤτΕ. Και, κατά τις εκτιμήσεις, πρακτικά η ΤτΕ και κυρίως ο κεντρικός τραπεζίτης Γιώργος Προβόπουλος (πιθανότατα σε πολιτικού χαρακτήρα συνεννόηση με τον Βενιζέλο) θα κάνει τις απαραίτητες προσαρμογές με βάση την εκτιμώμενη κερδοφορία της προσεχούς τριετίας.
Την ίδια ώρα, μελέτη (της Credit Suisse, που βασίζεται σε στοιχεία της εποπτικής αρχής / European Banking Authority) ανεβάζει το ύψος των ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι τέσσερις ιδιωτικού χαρακτήρα τράπεζες (Εθνική, Alpha -Eurobank, Πειραιώς) σε 27,5 δισ. ευρώ (με λήξεις σταδιακά έως το 2020). Και χωρίς τα έντοκα γραμμάτια τρίμηνης διάρκειας (3,1 δισ. ευρώ), ενώ στα 32 δισ. ευρώ ανέρχεται το χαρτοφυλάκιο ομολόγων με διάρκεια έως και 15 χρόνια.
Διόλου παράξενο λοιπόν (ιδιαίτερα αν προσέξατε τα παραπάνω νούμερα λήξεων ομολόγων για Alpha και Eurobank) που κάποιες πληροφορίες τελευταία μιλούν για τριγμούς στο βέβαιο deal. Γιατί;
Αν είναι οι τράπεζες να οδηγηθούν με βεβαιότητα στο κράτος και αν το Κατάρ δεν βάλει πολύ πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να συμμετάσχει σε μια απαραίτητη αύξηση κεφαλαίου, τα μεγαλοστελέχη των δύο ομίλων (που σας θυμίζω ότι μέχρι και πρότινος αντιδρούσαν για να μη χάσουν τις παχυλές αμοιβές τους) θα προτιμήσουν να βρεθούν σόλο στην αγκαλιά του κράτους, παρά... αγκαζέ.
Απλούστατα, διότι έτσι θα κρατήσουν περισσότεροι και περισσότερο τις θέσεις τους. Αυτό κατάλαβαν πριν από μερικούς μήνες από την υπόθεση της πρώην Ασπίδας. Εκεί όπου, έστω και με κούρεμα, οι «μεγάλοι» κράτησαν θέσεις, με κρατική μάλιστα βούλα.
Ποιος θα διορίζει;
Προς επίρρωση ήρθαν και τα νέα από το γκουβέρνο. Οι αρμόδιοι... τρομάζοντας από την έκταση της διόρθωσης συνολικά του κλάδου (ιδιαίτερα στη συνεδρίαση της 10.10) έσπευσαν μέσω διαρροών να καθησυχάσουν την αγορά. Και οι κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών υποστήριξαν πως άλλο η περίπτωση κρατικοποίησης της Proton Bank και άλλο το ενδεχόμενο επανακεφαλαιοποίησης μίας άλλης τράπεζας.
Έτσι, για την ελληνική λογική, το πιο ενδιαφέρον είναι πλέον... ποιος θα διορίσει τις νέες διοικήσεις. Ο Βενιζέλος ή ο νέος διοικητής της ΕΚΤ ή το ΔΝΤ; Μεταξύ μας, τώρα που πλέον όλοι έχουμε γίνει πιο έμπειροι ως προς τη λειτουργία του συστήματος σε συνθήκες Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, πόσες πιθανότητες δίνετε να τις διορίσει ο Βενιζέλος; Να μια ωραία ιδέα για στοιχηματισμό - πολύ ασφαλέστερη για τους... αλογομούρηδες του Χρηματιστηρίου από το σύνηθες παιχνίδι τους, το οποίο παίζεται πια πάνω σε ένα ναρκοπέδιο...
Αναδημοσίευση από το Ποντίκι
