Απολύτως Συνταγματικός είναι ο "Καλλικράτης" σύμφωνα με το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας, το οποίο εξέτασε τις προσφυγές δήμων και κοινοτήτων κατά της μεταρρύθμισης
Δεν τίθεται θέμα συνταγματικότητας ή νομιμότητας για τις συνενώσεις των Δήμων και Κοινοτήτων, που έγιναν σύμφωνα με τον "Καλλικράτη".
Αυτό αποφάσισε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με ευρύτατη πλειοψηφία, σύμφωνα με πληροφορίες.
Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας είχαν προσφύγει Δήμοι και Κοινότητες, ειδικότερα ορεινών περιοχών, κατά του "Καλλικράτη" αλλά και κατά αποφάσεων του υπουργού Εσωτερικών, με τις οποίες καθορίζεται ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας, ο οποίος και μειώθηκε.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας, δεχόμενοι τις εισηγήσεις των συναδέλφων τους Ν. Μαρκουλάκη και Παναγιώτας Καρλή, οι οποίοι έχουν υποστηρίξει ότι "δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος νόμος με τον οποίο προβλέπεται η κατάργηση, ακόμη και σε ευρύτατη έκταση, πρωτοβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με συνένωση ή συγχώνευσή τους σε ενιαίους (μεγαλύτερους) Οργανισμούς και η ανάθεση στους Οργανισμούς αυτούς της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων των καταργούμενων Δήμων και Κοινοτήτων, βάσει τοπικών δεδομένων και κριτηρίων, τα οποία συναρτώνται κατ' αρχήν με τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες των οικείων περιοχών, σύμφωνα με το άρθρο 101 του Συντάγματος".
Όπως επισημάνθηκε κατά τη διάσκεψη, οι συνενώσεις των Δήμων έγιναν με βάση δέσμη κριτηρίων, που αντιστοιχούν στα κριτήρια του άρθρου 101 του Συντάγματος, αλλά και βάσει επιπλέον ειδικών κριτηρίων που εφαρμόστηκαν στο σύνολο των συνενώσεων σε όλη τη χώρα.
Το ΣτΕ απέρριψε και τον ισχυρισμό των Δήμων ότι ο Ν. 3852/2010 είναι αντίθετος στα άρθρα 26, 95 και 102 του Συντάγματος. Οι δήμοι υποστήριζαν πως δεν έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη και να ζητήσουν δικαστική προστασία και έλεγχο της νομιμότητας των συνενώσεων.
Ο ισχυρισμός αυτός απορρίφθηκε, καθώς οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκαν ότι εκδόθηκαν διοικητικές πράξεις (αποφάσεις υπουργού, νομαρχών κ.λπ.), που μπορούν να προσβληθούν με αίτηση ακύρωσης στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει αδυναμία προσβολής "εκτελεστών πράξεων" (όπως λέγονται), από την πλευρά των Δήμων.
Τελικά, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, απέρριψε όλες τις αιτήσεις των Δήμων και Κοινοτήτων που ζητούσαν να ακυρωθούν οι συνενώσεις, οι οποίες έγιναν σύμφωνα με τον "Καλλικράτη".
Από την άλλη πλευρά, η μειοψηφία υποστήριξε ότι οι συνενώσεις είναι αντισυνταγματικές, καθώς δεν διευκρινίζονται με ειδική αιτιολογία τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κάθε μία συνένωση, όπως είναι μορφολογικές ιδιορρυθμίες της κάθε περιοχής, οι χιλιομετρικές αποστάσεις που θα πρέπει να καλύψουν οι δημότες για να μεταβούν στη νέα έδρα του Δήμου, οι οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας κ.λπ.
